آموزش شهروند الکترونیک

شهروند الكترونیکی يا e-citizen

هدف از دوره آموزشی شهروند الکترونيکی، آموزش اصول و مهارت های کار با کامپيوتر، اينترنت، پست الکترونيکی و کاربردهای آن ها در زندگی شغلی و شخص فراگير است.

در پايان اين دوره، فراگير قادر خواهد بود با سيستم عامل ويندوز و واژه پرداز Word کار کند، در اينترنت گشت و گذار و جستجو کرده، آدرس ايميل ايجاد نموده و از طريق آن با دوستان خود ارتباط برقرار کند و کاربردهای اينترنت در زندگی، موسوم به زندگی الکترونيکی را مورد استفاده قرار دهد.

برای مثال کارهای بانکی خود را از طريق اينترنت انجام داده، خريد و فروش اينترنتی را تجربه کرده و اطلاعات دلخواه خود را به راحتی از طريق جستجوهای اينترنتی به دست آورد.

در يک کلام، پرورش «شهروندان الکترونيکی واقعی» در يک کلاس کوتاه مدت به مدت 20 ساعت، هدف اين دوره است. دوره آموزشی شهروند الکترونيکی بر اساس استاندارد آموزشی ecitizen طراحی شده و منتهی به مدرک بين المللی ectizen می شود.

افرادی که تجربه اندکی در کار با کامپيوتر و اينترنت دارند و يا هيچ تجربه ای در اين حوزه نداشته و (يقيناً) از اين موضوع رنج می برند، در کلاس «شهروند الکترونيکی» مهارت استفاده عملی و کاربردی از کامپيوتر و اينترنت را کسب کرده و ياد می گيرند که چگونه از کاربردهای اينترنت در زندگی شخصی و شغلی خود (زندگی آنلاين) استفاده موثر کنند.

شهروند الكترونيك چيست؟

e-citizen طراحي شده است تا با شرح و توضيح چکونگي کارکرد اينترنت و اينکه از آن مي توان براي اهداف وسيعي استفاده کرد، به داوطلبان کمک کنند تا بيشترين استفاده را از اينترنت ببرند. اهدافي که با استفاده از اينترنت دنبال مي شوند عبارتند از: داد و ستد با بخش هاي دولتي، کسب اطلاعات، خريد محصولات و برقراري ارتباط از طريق شبکه با دوستان وآشنايان. شهروندان با کسب اين مهارتهاي روي خط به جنبه هاي ارتقاء دهنده جامعه اطلاعاتي دست خواهند يافت.

براي چه کساني است؟

e-citizen بطور ويژه اي براي ارائه خدمات به آنهايي طراحي شده است که داراي دانش و اطلاعات اندکي از کامپيوتر و اينترنت هستند. اين افراد مي توانند گروههاي زير باشند (البته فقط محدود به اين گروهها نمي شوند):

- شهروندان سالمند

- دادوستدهاي حرفه اي که با اينترنت در ارتباط نيستند.

- خدمتکاران عمومي

- کارکنان در زمينه مهاجرت

- افرادي که مدت زيادي بي کار بوده اند.

- افرادي که خارج از منزل کار نمي کنند.

e-citizen براي همگــان صرف نظرازموقعـيت اجتـماعي، تحصيلات، سن، سطح توانايي و درک مي باشد اما داشتن اطلاعات و دانش اندکي از کامپيوتر قبل از ثبت نام براي اين برنامه مي تواند مفيد باشد.

داوطلب شهروند الکترونیک چه مهارتهایی را کسب خواهد کرد؟

با تکميل اين برنامه داوطلبان مهارتهايي را کسب خواهند کرد که به آنها امکا ن مي دهد تا بطور کامل در جامعه الکترونيکي(e-society) مشارکت کنند. داوطلبان:

- از منابع اطلاعاتي وخدمات موجود روي خط آگاه خواهند شد.

- قادر به جستــجــو در world wide web و اســتخراج اطلاعات مفيد در زمينه هاي اخبار، دولت، مشتري، مسافرت، آموزش، اشتغال، بهداشت، گروههاي مورد علاقه و تجارت خواهند کرد.

- قادر به جستجوي اطلاعات از منابع مختلف خواهند شد.

- قادر به استفاده از خدمات دولت الکترونيکي (e-government) و خدمات تجاري روي خط (مثلأ خدمات بانکي) خواهند شد.

- معاملات روي خط را انجام خواهند داد (مثلأ رزرو کردن بليط هواپيما)

- قادر خواهند بود تا به عنوان يک شهروند الکترونيکي کاملأ مشارکت داشته باشند.

شهروند الکترونیک چگونه آموزش داده می شود؟

بـرنامـه e-citizen تا حـدودي توسط مـربي آمـوزش داده مي شـود اما همچنين مي تواند به طور مستقل مطالعه شود. داوطلبان از طريق راهنماي درسي آساني کار مي کند که شامل کارهايي است که طراحي شده اند تا به داوطلب امکان دهد تا بيشتر با فرهنگ اينترنت آشنا شود و به داوطلب تجربه عملي از برخي فرصتهايي مي دهد که اينترنت ارائه مي کند. e-citizen بسته به توانايي داوطلب حدود 20 ساعت آموزش نياز دارد. اين برنامه بطور انعطاف پذيري طراحي شده است بطوريکه به داوطلب امکان مي دهد تا در سرعت دلخواهش ان را بياموزد.

آموزش شهروند الکترونیک چه حوزه هایی را تحت پوشش دارد؟

برنامه به سه بخش به شرح زير تقسيم مي شود:

بخش اول: مهارتهاي پايه

بخش مهارتهاي پايه به داوطلب اطلاعات و مهارتهاي لازم جهت استفاده از کامپيوتر و اينترنت را مي دهد. اين بخش شامل:

- کامپيوتر

- فايل ها و پوشه ها

- برنامه هاي کاربردي ساده

- مباني اينترنت

- مباني ايميل

بخش دوم: جستجوي اطلاعات

بخش جستجوي اطلاعات داوطلب را از ماهيت و وسعت اطلاعات موجود روي اينترنت در زمينه هاي خبري، دولت، مشتري، مسافرت، تعليم و آموزش، اشتغال، پزشکي، آشنا مي سازد. اين بخش شامل:

- جستجو

- محدوده وسيعي از منابع اينترنتي

- احتياط ها

- نتايج وخطرات

- اعتبار و وثوق اطلاعات

بخش سوم: مشارکت الکترونيکي

با کسب مهارتهاي کامپيوتر و جستجو در اينترنت، اين بخش مجموعه مهارتهاي لازم براي داوطلب را تکميل مي کند تا يک شهروند الکترونيکي شود. اين بخش شامل:

- خدمات روي خط (online)

- برنامه هاي کاربردي عملي

سیلابس استاندارد آموزش e-citizen

بخش اول:

مهارتهای پایه ITC

مفاهیم پایه ITC

واحد سیستم

صفحه كلید

ماوس

CD RAM و درایو DVD

درایو فلاپی دیسك

مانیتور

روشن كردن كامپیوتر

انجام كنترلهای لازم ، قبل از روشن كردن كامپیوتر

شناسایی آیكن ها و منوهای دسك تاپ

دسك تاپ ویندوز

آیكن Recycle Bin در دسك تاپ

آیكن My Computer در دسك تاپ

آیكن Internet Explorer در دسك تاپ

آیكن Start و منوی Start

نوار وظیفه ویندوز

دستكاری پنجره های دسك تاپ

به حداكثر رساندن ، به حداقل رساندن وبازیابی ابعاد یك پنجره و بستن آن

بازیابی یك پنجره از طریق نوار وظیفه ویندوز از طریق یك كلید ساده روی آن

جا به جا كردن یك پنجره در دسك تاپ

تغییر ابعاد پنجره های دسك تاپ

سوییچ كردن بین پنجره برنامه های مختلف

استفاده از ماوس و صفحه كلید برای انجام اعمال مختلف

عملكرد دكمه های ماوس

مفهوم « انتخاب و درستكاری»

مفهوم « دابل كلیك »

مفهوم « درگ و دراپ »

تكنیكها و روش های انتخاب هم زمان چند آیتم

فراگیری نحوه خاموش كردن صحیح كامپیوتر

به كارگیری عملكردهای مختلف Help

به كارگیری ویژگی Windows tour « تور ویندوز »

به كار گیری Help از طریق منوی Start

جستجو در Help استفاده از ایندكس در Help

دریافت كمك از طریق اینترنت

سیستم عامل ویندوز

مشاهده پوشه ها و فهرستها

مفهوم درایو ، پوشه و فایل

شروع برنامه Windows Explorer

تغییر نما هنگام مشاهده لیست فایل های یك پوشه خاص یا همه پوشه ها

مشاهده فایل های داخل یك پوشه خاص ، فلاپی دیسك یا CD

شناسایی انواع فایل ها تعیین نوع فایل ها

به نمایش در آوردن پسوند نام فایل ها در Windows Explorer

مرتب كردن فایل ها بر اساس نوع آنها

كپی و جا به جا كردن فایل ها و پوشه ها

انتخاب یك فایل یا پوشه

انتخاب تعدادی فایل متوالی

انتخاب تعدادی فایل غیر متوالی

كپی یا جا به جا كردن فایل ها

كپی یك فایل از یك دیسك CD-ROM

حذف فایلها و پوشه ها ، حذف یك فایل یا پوشه

حذف یك فایل از روی یك درایو دیگر

مشاهده محتویات سطل بازیافت یا Recycle Bin

بازیابی فایل های حذف شده

واژه پردازی با Microsoft Word

به كار گیری یك برنامه كاربردی مرسوم جهت تولید یك سند

باز كردن اسناد موجود

باز كردن یك سند داخل Microsoft Word

باز كردن سندی كه قبلا داخل Word تولید شده است

مشاهده لیست پنجره های مربوط به اسنادی كه اخیرا باز شده اند

باز كردن فایل یك سند Word با استفاده از Windows Explorer

وارد كردن متن و اعمال برخی تغییرات ویرایشی كوچك

وارد كردن متن

جا به جا شدن ، داخل یك سند

وارد كردن تصویر در سند

تغییر اندازه فونت

تغییر تراز بندی متن

تغییر حاشیه های سند

ذخیره فایل ها در فرمت های مختلف

ذخیره فایل سند در هارد دیسك و..

ذخیره سند در قالب فایلی با فرمت PDF

ذخیره سند در یك فرمت سازگار با وب

چاپ خروجی سند

تغییر جهت گیری كاغذ

چاپ سند از طریق یك برنامه كاربردی

بستن یك برنامه كاربردی

بستن یك سند داخل یك برنامه كاربردی

بستن یك برنامه كاربردی ( و تمام اسناد باز موجود در آن )

درك تفاوت بین آیكن های Close Window , Close

اینترنت

اینترنت چیست؟ چرا اینترنت مفید است؟

تشخیص تفاوت بین اینترنت و وب جهان گستر

تشخیص برخی نیازهای معمول در زندگی الكترونیكی

كامپیوتر شخصی ( PC)

یك اشتراك ISP ( ارایه دهنده خدمات اینترنتی )

نرم افزار مرور گر پست الكترونیكی « e-mail »

درك واژه URL و ساختار یك آدرس وب

آشنایی با URL

درك اجزای تشكیل دهنده یك آدرس وب

وارد كردن یك URL در مرورگر وب برای دسترسی به یك صفحه وب

فراگیری نحوه به نمایش درآوردن یك صفحه وب ، داخل مرورگر وب

به كارگیری یك مرورگر وب به منظور كاوش بین صفحات و استفاده از فرا پیوندهای URL یا پیوندهای تصویری به منظور كاوش بین صفحات وب

مرورگر وب چیست؟

آیا می توانید عملكرد آیكن های اصلی Internet Explorer را تشخیص دهید؟

فرا پیوند چیست؟

چگونه می توانید فرا پیوندها را شناسایی كنید؟

پست الكترونیكی

درك مفاهیم پست الكترونیكی

پست الكترونیكی یا e-mail چیست؟

فواید و مضرات استفاده از پست الكترونیكی چیست؟

درك ساختار یك آدرس e-mail

شناسایی و تعریف اجزای تشكیل دهنده یك آدرس e-mail

درك تفاوت بین آدرس های e-mail و آدرس های وب

درك واژه های ISP ، اشتراك پست الكترونیكی ، Junk mailو ویروس

ارایه دهنده خدمات اینترنتی یا ISP( Internet Service Provider )

اشتراك e-mail Junk mail

ویروس كامپیوتری

آگهی ها و اعلان های Popup Spyware

به كارگیری نرم افزار e-mail به منظورتولید یك پیام e-mail

اجرای برنامه Outlook

شناسایی عملكرد آیكن های نوار ابزار Outlook

ارسال یك پیام با استفاده از Outlook

باز كردن یك e-mail

كنترل پیامهای جدید

خواندن یك پیام

ارسال یك e-mail

ارسال e-mail های تولید شده ، برای گیرندگان مورد نظر

پیوست كردن فایل به یك e-mail

وارد ( پیوست ) كردن یك فایل داخل یك e-mail

باز كردن فایل پیوستی كه همراه یك e-mail برای شما ارسال شده

آشنایی با خطرات باز كردن فایل های پیوست ( ویروس ها ) پاسخ دهی / ارجاع یك e-mail

پاسخ دهی به فرستنده پیام پاسخ دهی به فرستنده و تمام دریافت كنندگان پیام

ارجاع یك پیام به شخص ثالث

به روز كردن یك كتابچه آدرس

اضافه كردن یك آدرس e-mail به كتابچه آدرس

تصحیح هر یك از ورودی های كتابچه آدرس

به كارگیری كتابچه آدرس جهت ارسال یك e-mail

بخش دوم :

جستجوی اطلاعات و ایمن سازی در وب

جستجو در وب

آشنایی با مفهوم موتورهای جستجو

موتور جستجو چیست؟

برخی از نمونه های موتور جستجو

سایت مدخل (Portal‌) چیست؟

به كارگیری یك موتور جستجو جهت جستجوی یك واژه كلیدی

درك نحوه انجام جستجو با استفاده از « واژه كلیدی »

درك علت حاصل شدن نتایج متفاوت در موتورهای جستجوی مختلف

آشنایی با تثبیت موقعیت اطلاعات به روش « Paid for» ( سایتهای شریك )

تركیب معیارها در جستجو

به كار گیری گزینه های پیشرفته تر جستجو در یك موتور جستجو

جستجو از طریق كاوش دریك وب سایت با استفاده از فراپیوندها ، پیوندهای تصویری یا سایرویژگی های كاوش در سایت به كارگیری دكمه « Home » استفاده از « نقشه سایت » یا Site Map

جستجو داخل صفحات وب سایت بخصوص تركیب مناسب روشهای جستجو و مرور در هنگام جستجوی اطلاعات جستجوی اطلاعات از طریق وارد كردن مستقیم عبارت كلیدی

جستجو داخل نوار آدرس مرورگر وب نیز امكان پذیر است

كپی و الصاق متن و URL از یك صفحه وب

كپی و الصاق متن از یك وب سایت به یك سند كپی URL ( آدرس وب ) از یك صفحه وب بخصوص به یك سند

ذخیره كردن یك تصویر از یك صفحه وب

ذخیره كردن یك تصویر وب در هارد دیسك

كپی كردن یك تصویر وب از یك صفحه وب به یك سند

ذخیره كردن یك صفحه وب

چرا یك صفحه وب را ذخیره می كنیم؟

كسب اطمینان از ذخیره شدن صفحه وب مورد نظر در هارد دیسك

چاپ یك صفحه وب

چاپ بخشی از صفحه وب

اضافه كردن یك صفحه وب به پوشه Favourites / Bookmarks

منظور از Bookmark Favourite چیست؟

اضافه كردن یك صفحه وب به لیست صفحات برگزیده ( favourites)

باز كردن لیست صفحات برگزیده ( favourites یا Bookmarks)

هشدارهای ایمنی

درك مشكلات و خطرات پیام های الكترونیكی نا خواسته و توانایی انجام اقدام پیشگیرانه آشنایی با Spam و نحوه پیشگیری از آن

درك مشكلات و خطرات ویروس ها و نحوه پیشگیری از آنها

ویروس ها چگونه یك كامپیوتر شخصی را آلوده می كنند؟

دیوار آتش ( Firewall) چیست؟

درك نیاز به دسترسی ایمن به اینترنت و تشریح برخی تكنیك های ایجاد ایمنی

برنامه آنتی ویروس چیست؟

درك خطرات ارایی اطلاعات محرمانه / شخصی در اینترنت و كسب توانایی برای اقدام پیشگیرانه

استفاده از هشدار در هنگام ارایی اطلاعات شخصی در اینترنت

محافظت كردن از اطلاعات اتاق های گپ زنی

آشنایی شهروندان با حقوق مصرف كننده و قوانین حفاظتی موجود برای شهروندان در هنگام خرید اینترنتی

هشیاری در هنگام خرید از طریق وب

به دست آوردن اطلاعات درباره حقوق مصرف كننده و توجه به آن

درك مشكلات بالقوه ناشی از دسترسی كودكان به سایت های غیر معتبر و خطرات اطلاعات گمراه كننده و غیر مطمئن ، كسب توانایی برای اقدام پیشگیرانه

نحوه شناسایی یك وب سایت قابل اطمینان وب سایت ایمن چیست؟

نحوه شناسایی یك وب سایت ایمن

درك مشكلات و خطرات ناشی از دسترسی كنترل نشده كودكان به اینترنت و آشنایی با نحوه كنترل خانواده در مورد دسترسی به وب

تنظیم و غیر فعال كردن كنترل های خانواده داخل Internet Explorer

یافتن اطلاعات در مورد سایر محصولاتی كه دسترسی كودكان به اینترنت را محدود می كنند.

مرور و بازیابی اطلاعات دریافت اخبار به صورت الكترونیكی

مرور و بازیابی آنلاین اخبار محلی یا ملی ، شامل تلویزیون و رادیو یافتن سایتهای خبری جایگزین و مستقل

دریافت اطلاعات درباره دولت الكترونیكی

مرور و اطلاع از خدمات اجتماعی و تجاری دولت از قبیل: اختراعات و ابتكارات روز قوانین و مصوبه های جدید بخشنامه های دولت مركزی و محلی در مورد موضوعات جالب روز

آمارهای همگانی كسب آگاهی های لازم برای شهروند / مصرف كننده الكترونیكی كسب آگاهی در مورد خدمات آنلاین ، از قبیل : بانكداری اوقات فراغت خرید و فروش سرگرمی های محلی رخدادهای فرهنگی مرور وب به منظور دریافت اطلاعات درباره قیمت های جدید ، میزان دسترسی به محصولات مورد نظر و آگاهی از رخدادهای فرهنگی آتی

دریافت اطلاعات الكترونیكی درباره سفر یافتن اطلاعات به منظور برنامه ریزی سفر ( از طریق هواپیما ، راه آهن و اتوبوس ) دریافت بلیط ، آگاهی از تعطیلات آتی ورزرو هتل دریافت اطلاعات الكترونیكی درباره آموزش و پرورش

یافتن اطلاعات درباره : مدارس آموزش و پرورش دانشگاه ها و كالج ها آموزش الكترونیكی و ثبت نام برای دوره های آنلاین جستجوی كتابخانه ها برای دریافت اطلاعات و مراجع دریافت اطلاعات الكترونیكی درباره استخدام مرور اخبار مربوط به كاركنان و مستخدمین ، جستجوی شغل ، یافتن اطلاعات درباره حقوق استخدام یا بازنشستگی و صندوق بازنشستگی دریافت اطلاعات الكترونیكی درباره سلامتی مرور و بازیابی اطلاعات در مورد سلامتی عمومی ، سلامت و طب شخصی ، داروهای جایگزین ، اعتبار داروها و بیمه سلامتی گروه های اینترنتی مرور و بازیابی اطلاعات در مورد گروه های اجتماعی ، سازمان های داوطلبانه ، گروه های دارای علایق خاص ، گروه های بحث و گفتگو و غیره

دریافت اطلاعات درباره تجارت الكترونیكی مرور و بازیابی اطلاعات تجاری و آگاهی از اینترنت و اكسترانت های موجود برای شبكه سازی تجاری

بخش سوم:

زندگی آنلاین و خدمات آنلاین

آشنایی با فرمهای آنلاین

درك نحوه عملكرد فرم های آنلاین ، به كارگیری منوها ، كادر های كنترل ، زبانه ها ، ورود اطلاعات ، دكمه های پیشنهادی ، پیغام های خطا و غیره

درك مفاهیم زیر: كادر متن یتك سطری ، كادر متنی قابل مرور و منوهای باز شو كادر كنترل و دكمه رادیویی فیلدهای اجباری زبانه ها

دكمه های پیشنهادی پیغام های خطا

درك اهمیت كنترل اطلاعات در فرم ها

وارد كردن اطلاعات با دقت پر كردن فیلدهای اجباری

استفاده از تاریخ صحیح و فرمت های تلفن

درك مشكلات بالقوه ناشی از بكارگیری مراكز غیر معتبر خدمات آنلاین و خطرات استفاده از خدمات این مراكز ، كسب توانایی در انجام اقدامات پیشگیرانه كنترل وب سایت فروشنده ، قبل از خرید آنلاین توجه به دقت مورد نیاز در ارایه اطلاعات كارت اعتباری در هنگام پر كردن فرم های آنلاین

درك ویژگیهای مربوط به پنهان سازی در Internet Explorer

بخش چهارم:

شهروند الكترونیكی در عرصه عمل

احساس مسئولیت در شهروند الكترونیكی / نظردهی آنلاین

ارسا ل نقطه نظرات به یك ایستگاه خبری محلی از طریق e-mail

شركت كردن در یك نظر سنجی خبری

تكمیل یك فرم نظر خواهی در مورد یك آیتم خبری مهم

شهروند الكترونیك در تعامل با دولت الكترونیك

ارسال درخواست اطلاعات از طریق e-mail

دریافت اطلاعات موجود درسرویس های دولتی

ارایه یك برگه مالیاتی

تسلیم اطلاعات شخصی به منظور ثبت نام جهت رای دهی