یو اس بی USB Type-C چیست؟

امروزه درگاه USB بسیار فراوان و پر کاربرد است و در همه جا یافت می شود. یو اس بی را می توانید در هر جایی ببینید : از پشت کیس کامپیوتر و یا کناره ی لپتاپ تان گرفته تا کابل هارد اکسترنال تان و دوربین های دیجیتال و … . باید بدانید که قرار است یو اس بی ها برای همیشه تغییر کنند. با معرفی USB Type-C توسط USB-IF یا همان انجمن مجریان یو اس بی (USB Implementers Forum)، سری جدید این تکنولوژی در اختیار کاربران قرار خواهد گرفت. از ویژگی های جدید و جالب USB Type-C این است که از هر طرف می توان آن را وارد درگاه کرد و نیازی نیست از یک طرف خاص وارد شود.

مجموعه ی اشکال مختلف کانکتور USB که در سایزهای مختلف برای دستگاه های گوناگون وجود داشت, دیگر رو به پایان است. کانکتور USB Type-C استاندارد جدیدی می باشد که اندازه ی آن خیلی کوچک است. تقریبا یک سوم سایز استاندارد قدیمی شده است. یک کانکتور واحد که هر دستگاهی قادر به استفاده از آن می باشد. چه برای وصل کردن هارد اکسترنال به لپ تاپ و چه برای شارژ گوشی تلفن همراه با شارژر USB, فقط به یک کابل واحد نیاز دارید. این کانکتور کوچک به راحتی در دستگاه های موبایل جای می گیرد و همچنین می تواند بقیه دستگاه های شما را نیز به لپ تاپ متصل کند. کابل آن نیز در هر دو طرف دارای کانکتور USB Type-C می باشد.

بنابراین دیگر نیاز به کابل هایی با اشکال مختلف کانکتور نخواهید داشت و همچنین دستگاها می توانند با صرفه جویی در فضا, کوچکتر و کوچکتر ساخته شوند.

پورت USB Type-C می تواند با استفاده از “مُد مبدل” از تعداد زیادی از انواع دیگر پورت ها نیز پشتیبانی کند. به عنوان مثال شما می توانید از این پورت خروجی HDMI, VGA, DisplayPort و کانکتور کوچک و بزرگ USB Type A را دریافت کنید. همانطور که مشاهده می کنید, تمام پورت های مذکور فقط در یک پورت واحد خلاصه شده اند. این پورت هم اکنون بر روی لپ تاپ اپل پیاده سازی شده است.

پورت USB چیست؟

یو اس بی (USB) مخفف عبارت Universal Serial Bus بوده و یک استاندارد گذرگاه سریال همگانی است که در سال 1994 میلادی توسط چندی از شرکت های تکنولوژی به منظور داشتن یک استاندارد برای کابل ها و اتصالات بین دستگاه هایی که قادر به انتقال اطلاعات (Data) و انرژی برق(Power) می باشند، توسعه داده شد. وقتی صحبت از یو اس بی می شود، باید نسل های مختلف و همچنین انواع مختلف آن ها را در نظر بگیریم و بررسی کنیم.

این تکنولوژی با USB 1.0 آغاز شد و سپس USB 2.0 به وجود آمد و پس از آن نیز USB 3.0 امروزی ارائه شد. اما هر یک از این نسل های یو اس بی دارای انواع مختلفی از اتصال دهنده ها (Connectors) هستند که فقط مختص همان نسل می باشد. در حال حاظر اتصال دهنده های Type-A و Type-B موجود بوده و اغلب در نسخه های استاندارد (Standard)، مینی (Mini) و میکرو (Micro) وجود دارند.

دلیل موج داشتن جریان برق متناوب یا AC ، مربوط به مولدهای الکتریکی است که این نوع جریان را به وجود می آورد.

اتصال دهنده های نوع Type-A Standard 2.0 (عکس بالا) به طور گسترده شناخته شده و بسیار رایج هستند. اندازه ی آن ها بزرگ بوده و مستطیل شکل می باشند. شکل مستطیلی آن ها باعث می شود تشخیص بالا و پایین آن سخت شود، زیرا فقط از یک طرف می توان آن ها را وارد درگاه کرد. پلاگ های نوع Type-A USB 1.0 و حامل های آن اساسا دیگر وجود ندارند و استفاده نمی شوند، چرا که آن ها به طور رسمی در سال 1996 معرفی شدند و پس از آن در سال 2000 با معرفی USB 2.0، جایگزین شدند که همان زمانی بود که استاندارد یو اس بی شروع به توسعه و گسترش کرد.

اکثرا تصویری که بیشتر مردم از یو اس بی استاندارد در ذهن خود دارند، همان یو اس بی نسخه ی Type-A 2.0 است. نسخه ی جدیدتر و امروزی یو اس بی یعنی همان USB 3.0 در سال 2008 معرفی و ارائه شد، اما سیر پیشرفت و گسترش آن بسیار کند بود. با اینکه اکنون بسیاری از لپتاپ ها دارای درگاه استاندارد Type-A USB 3.0 هستند – که معمولا با رنگ آبی روشن در جداره ی دستگاه مشخص است – ، اما بیشتر آن ها دارای فقط یک یا دو درگاه یو اس بی 3 بوده و در عین حال دارای چندین درگاه یو اس بی 2 هستند. خوشبختانه استاندارد پلاگ های USB 3.0 و دستگاه های مربوط به آن کاملا مشابه پلاگ و دستگاه های مربوط به USB 2.0 هستند و آن ها را بسیار با هم سازگار می کند.

ما انواع و اقسام دستگاه های دیجیتال رو داریم که هر کدوم از اینها بنا به دلایلی مثل باریک شدن دستگاه و نیاز برای افزایش قابلیت ها ، منجر به طراحی نسخه ها و Type های مختلف استاندارد USB شدن . مثلا گوشی گلکسی اس سامسونگ اگه بخواد باریکتر بشه نمی تونه از پورت USB معمولی توش استفاده کرد. به خاطر همین دلایل استاندارد USB شاهد انواع و اقسام قابلیت ها در اندازه و شکل های مختلف هستش. یک دستگاه مایکرو USB میخوره یکی Mini USB می خوره یکی USB Type B هستش و … خلاصه به همه چیز بهم میخوره.

برای اینکه این آشفتگی در استاندارد USB از بین بره ، انجمن گسترش دهندگان تکنولوژی USB تصمیم به طراحی یه استاندارد ثابت و جهانی کردن به نام USB Type-C که از این به بعد تمام دستگاه ها فقط به یه پورت و کانکتور مجهز بشن تا همه دستگاه ها به سادگی توسط USB Type-C به همدیگه وصل بشن. ضمن اینکه از طریق یه کابل هم اطلاعات منتقل بشن هم عملیات شارژ انجام بشه.

انواع USB

جدای از ورژن های استاندارد USB ، چندین نوع یا Type از USB داریم:

• - USB Type A که همین پورت USB معروفی هست که در کامپیوتر یا لپ تاپ می بینید.
• - USB Type B که در پرینتر و اسکنر ها استفاده میشه.

و نسخه های مایکرو و مینی از هر کدوم . مثلا کانکتور Micro USB شارژر گوشی موبایل تون از نوع Micro type B هست.

ورژن های USB

ورژن های مختلفی از USB معرفی شده من نمی خوام خیلی ریز بشم چون هدف اصلی USB Type-C هست . فقط در این حد بدونید که USB 1 و USB 2 و USB 3 معرفی شدن و چند وقت پیش هم ورژن USB 3.1 معرفی شد که قابلیت های بهتری نسبت به USB 3.0 داره . این یو اس بی type c هم از تمام قابلیت های ورژن USB 3.1 پشتیبانی میکنه .

USB Type-C – شکل ظاهری

از نظر ظاهری خیلی شبیه به همین کانکتور و یا پورت مایکرو یو اس بی Type B هست اما لبه هاش گرد شدن یعنی دیگه جهت یا نشونه ای روش نیست.

USB Type-C – توان انتقالی

حداکثر توان انتقالی یعنی توانی که از طریق درگاه USB می تونه به یه دستگاه منتقل بشه و اتفاق بدی نیفته . این عدد در USB 2 حدود ۵۰۰ میلی آمپر یا ۲.۵ وات هست ، در USB 3 حدود ۹۰۰ میلی آمپر یا ۴.۵ وات هست اما در USB Type-C این رقم ۵۰۰۰ میلی آمپر یا ۱۰۰ وات !!! هستش.

یه لپ تاپ در حالت نرمال بین ۵۵ تا ۷۰ وات برق مصرف میکنه ، حالا این جمله یعنی چی؟ یعنی اینکه به سادگی از طریق کابل USB Type-C می تونید لپ تاپ رو شارژ کنید و دیگه نیازی به شارژر های سوزنی لپ تاپ نیست ، یعنی مثل شارژر گوشی و تبلت که همگی از Micro USB استفاده می کنن ، در لپ تاپ ها هم تمام شارژر ها یکی میشن.

اینجور که میگن تکنولوژی یو اس بی Type C می تونه در آینده بیشتر از ۱۰۰ وات رو هم انتقال بده حالا باید منتظر باشیم ببینیم چه زمانی این اتفاق میفته.

USB Type-C – انتقال و شارژ همزمان

یکی از اتفاقای خوبی که در مورد کابل USB Type-C افتاده اینه که همزمان هم دستگاه شارژ میشه و هم می تونید انتقال اطلاعات بدید. مثلا همینطور که تصویر لپ تاپ رو به تلویزیون منتقل میکنید می تونید لپ تاپ رو شارژ هم کنید. فرقی نمیکنه کابل کدوم طرفیه و سیگنال های ویدئو چجوری منتقل میشن ( در ادمه توضیح میدم ) ضمنا کابل USB Type-C می تونه دقیقا به پورت Display Port روی لپ تاپ ها بخوره و ویدیو رو منتقل کنه.

از طرف دیگه در آینده ای نزدیک ، احتمالا کابل HDMI و کابل MHL هم نابود بشن و جاشون رو همین کابل نوع C بگیره چون تصویر هم انتقال میده.

USB Type-C – سرعت انتقال داده

سرعت انتقال اطلاعات در یو اس بی تایپ سی به ورژن USB بستگی داره. در حال حاضر ورژن USB 3.1 حدود ۱۰ گیگابیت رو در یک ثانیه منتقل میکنه یعنی اگه یه فیلم سینمایی رو ۱.۲۵ گیگابایت در نظر بگیریم ، روی کاغذ و به صورت تئوری ، اون فیلم سینمایی می تونه در یک ثانیه جابجا بشه.

این مسئله کجا مفیده؟ جدای سرعت بیشتر در انتقال داده ، موقع وصل کردن گوشی به تلویزیون و انتقال تصویر از گوشی به TV هم می تونه مفید باشه که تصویر بدون هیچ تاخیر اسال بشه.

USB Type-C – برگشت پذیری

چند وقت پیش به طور مفصل در مورد کابل شارژ آیفون و آیپد توضیح دادم و دیدید که کابل لایتنینگ Lightning اپل به صورت دو طرفه یا به انگلیسی Reversible هست. خب این مسئله خیلی می تونه مفید باشه چون دیگه دغدغه اینو ندارید که جهت کابل یا کانکتور رو درست انتخاب کنید، هر طرفی که بزنید وصل میشه. حالا USB Type-C هم به همین شکله یعنی دو طرفس و از هر جهتی کانکتور رو وارد کنی کار میکنه.

این مسئله از این لحاظ مهمه که تکنولوژی USB جهانی و فراگیره و در تمام دستگاه ها استفاده میشه اما کابل اپل فقط برای محصولات اپله !

فواید تکنولوژی USB Type-C

• - سرعت بیشتر انتقال فایل
• - سرعت بیشتر شارژ دستگاه ها
• - یکپارچه شدن طراحی دستگاه ها و وجود فقط یک استاندارد شناخته شده
• - باریک و سبک تر شدن دستگاه

عیب تکنولوژی USB Type-C

تنها ایرادی که میشه به فناوری USB Type-C گرفت اینه که تا یه مدتی یعنی تا زمانی که این نوع از USB جا بیفته و همگانی بشه برای استفاده ازش باید از تبدیل های مختلف استفاده کنیم. ولی بعد از یکی دو سال که جا بیفته دیگه حال میکنیم.

جالبه بدونید اولین تبلتی که مجهز به پورت USB Type-C شد تبلت نوکیا N1 بود که قبلا در موردش توضیح دادم . ضمنا اپل هم چند وقت پیش گفته می خواد به جای استفاده از شارژر مک بوک ها ( مگ سیف Magsafe ) از استاندارد USB Type-C استفاده کنه !